بررسی اندازه مواد با الک آزمایشگاهی
اندازه ي موادی که به شکل دانه هستند در صنايع مختلف به روشهاي گوناگونی بیان ميشود. در اغلب اوقات، ذرات با اندازههاي متفاوت درون يك پودر قرار دارند. براي جداسازي آنها از يكديگر از الک آزمایشگاهی يا توري یا سرند استفاده كرده و براي بيان اندازهي ذرات از اندازه و يا تعداد منافذ الک استفاده ميكنند . به تعداد روزنه در يك اينچ خطي الک مش گفته ميشود. مش به معناي شبكهي توري شكل است. در مواردي كه الک بايد وزن بالايي از ماده را تحمل كند (مثل شرايط صنعتي) از سيمهاي ضخيمتري براي ساخت الک استفاده ميشود. استفاده از سيمهايي با ضخامت بيشتر سوراخ ها را كوچكتر می نماید و شماره اين سوراخ ها نيز در واحد اينچ الک كمتر خواهد شد . به همين در صنايع مختلف استانداردهاي گوناگونی براي تعيين عدد مش وجود دارد.
چندين روش استاندارد براي اين منظور برقرار شده است. كه شامل موارد زير است:
ISO 565 (1987), ISO 3310 (1999), ASTM E 11-70 (1995), DIN 4188 (1977), BS 410 (1986) and AFNOR NFX11-501 (1987).
اين پرسش گفته می شود كه، الک آزمایشگاهی را تا چه حدي از مش ميتوان ساخت. این موضوع در واقع بستگی به ضخامت سیمها دارد. اما تولیدکنندگان الک، بیش از 500 مش ارائه نمیکنند. در واقع بافت نرمتر و کوچکتر سیمها را بسیار به هم نزدیک میکند و در نتیجه دیگر فضایی برای عبور ذرات از میان آنها باقی نمیماند. در نتیجه الک با مشهای فراتر از 400-325 را با اندازهی آنها به میکرون بیان میکنند
يكي از روشهاي معروف اندازه ي مش الک، روش تيلر است . اندازه مش تيلر مستقيما به تعداد روزنه در يك اينچ مربع از الک اشاره ميكند. به عنوان مثال، الک شماره 4 مش تيلر، بيانگر وجود 4 سوراخ در يك اينچ مربع و يا 16 بيانگر وجود 16 منفذ در هر اينچ مربع خواهد بود. براي محاسبه ابعاد روزنهها در الک، ضخامت سيمها كه در واقع سازنده شبكه توري شكل هستند نيز بايد در محاسبه دخيل شود. در واقع بعضي از استانداردها به جاي استفاده از تعداد روزنه، تعداد سيمها را مورد شمارش قرار ميدهند. اختلاف قابل ملاحظهاي در اندازه ذرات گذرداده شده از يك الک آزمایشگاهی كوچك در مقايسه با الكهاي بزرگ صنعتي وجود دارد كه به خاطر اختلاف در اندازهي سيمهاي مورد استفاده است.
این محصول را در بهراد ببینید
همانگونه كه گفتیم پودرها يا ذرات دانهمانند را اغلب به وسيله يک عدد مش بیان ميكنند. اما اين بیان به تنهايي تا حدودي مبهم است. براي تعيين و بيان دقيقتر عنوان ميشود كه ماده از الک آزمایشگاهی با شماره ي خاصي عبور كرده (كه منظور اندازه ماكزيمم ذرات است. و ذرات بزرگتر روي الك باقي مانده و قادر نبودند تا از الک رد شوند) ولي روي الك با اندازهي روزنههاي كوچكتر باقي ماندهاند (يعني اندازهي مينيمم ذرات، چرا كه ذرات كوچكتر از اين مش الک عبور كردهاند). اين شيوهي بيان عدد مش در واقع دامنهاي از ابعاد را در بر ميگيرد. يك نكته در بيان عدد مش و توزيع اندازه ذرات به اين صورت استفاده از دو نشانگر + و – است. نشانگر + پیش از اندازه مش نمايانگر ذرات باقي مانده روي الك بوده و نشانگر – پیش از عدد مش بيانگر ذرات عبور يافته از الک هستند. اين موضوع نشان ميدهد كه در واقع 90 درصد از ذرات اندازهاي بين دو مقدار خواهند داشت.
نمونه : اگر اندازهي ذرات يك ماده به صورت 170+/80- بيان شود (به صورت 170+ 80- هم نوشته ميشود)، يعني 90 درصد و يا بيشتر از اين ذرات از الک 80 رد شده و روي الک 170 باقي ماندهاند. در واقع دامنه ي اندازه ي قطر اين ذرات بين 0.089 تا 0.178 ميلي متر است ( 89 تا 178 ميكرون)
الک آزمایشگاهی را در بهراد ببینید